آنتی استاتیک در تعمیرات موبایل

در دنیای اطراف ما انرژی در حالت های مختلفی وجود دارد که در نوع فیزیکی به آن ها الکترون نیز گفته می شوند. الکترون ها دارای بار مثبت و منفی بوده و هر جسم می تواند میزان بار الکتریکی مشخصی داشته باشد. اما وقتی جسم هایی دارای بار متفاوت با هم تماس داشته باشند، هردو جسم تمایل به یکسان سازی بار الکتریکی پیدا می کنند و بار منفی جسم به صورت ناگهانی به بار مثبت جسم دیگر انقال پیدا می کند. این اتفاق ممکن است تا الان برای شما نیز اتفاق افتاده باشد که با دست زدن به جسمی دیگر بصورت ناگهانی دچار برق گرفتگی شوید. این دقیقا اتفاقی است که آن را تخلیه بار الکتریسیته ساکن یا (Electrostatic discharge ESD) می گویند. در واقع بدن ما دارای بار منفی و برد گوشی به دلیل وجود جریان برق دارای بار مثبت بوده و این اتفاق ممکن است باعث خطراتی چون برق گرفتگی، سوختگی آی سی بورد، ایجاد نویز و یا آتش سوزی شود. به دلیل خطرات مالی و جانی که پدیده الکتریسیسته ساکن (ESD) برای ما می تواند داشته باشد، بسیاری از ابزارهای تعمیرات موبایل به صورت آنتی استاتیک طراحی شده اند تا ایمن تر باشند.

در این مطلب با ما همراه باشید تا به چگونگی عملکرد آنتی استاتیک در ابزارهای تعمیرات موبایل بپردازیم.

عملکرد آنتی استاتیک (ESD Safe)

بدلیل وجود خطرات ESD در صنعت الکترونیک و از جمله موبایل، بسیاری از شرکت های ابزار تعمیرات موبایل به این فکر افتاده اند که محصولات خود را به صورت آنتی استاتیک(ESD Safe) طراحی کنند.

آنتی استاتیک ها مواد آلی کوچک می باشند که خواص آن ها به گونه است که از تولید الکتریسیته ساکن (ESD) بر روی سطح جسم جلوگیری می کنند. همانطور که در شکل بالا می بینیم، مواد آنتی استاتیک در مرحله اول به شکل یکنواخت داخل ماده حل می شوند و بعد از مراحل شیمیایی به دلیل ناسازگاری با مواد، به سطح خارجی مهاجرت می کنند. در آخر این مواد رطوبت موجود در هوا را جذب می کنند و لایه میکروسکپی از آب بر روی سطح جسم به وجود می آید که باعث تخلیه بار الکتریکی یا ESD می شود. پس هرچه میزان رطوبت هوا کمتر باشد عملکرد آنتی استاتیکی جسم کاهش پیدا می کند.

آنتی استاتیک ها بر اساس عوامل مختلف، به دو روش حلال سطحی و یا افزودنی داخلی جسم استفاده می شوند. در نوع حلال سطحی به صورت ماده کاملا حل شده لایه ی پوششی را ایجاد می کنند که بستگی به نوع محصول دارد. از این روش بیشتر در بسته بندی و یا بخشی از ابزار الکتریکی تعمیرات موبایل مانند هیتر و هویه، منبع تغذیه و مولتی متر استفاده می شود. در روش داخلی (Internal) به صورتی است که مواد آنتی استاتیک به صورت افزودنی به جسم مورد نظر اضافه می شوند که اثر آنتی استاتیکی طولانی تری دارند و کاربرد بیشتری در صنایع اکتریکی دارند. از مهمترین محصولات آنتی استاتیک تعمیرات موبایل می توان به دستبند آنتی استاتیک و پد نسوز سیلیکونی اشاره کرد.

دستبند آنتی استاتیک تعمیرات موبایل

همانطور که در ویژگی پد سیلیکونی تعمیرات موبایل اشاره کردیم، بستگی به شرکت سازنده، پدهای سیلیکونی معمولا برای ایمنی بیشتر خاصیت آنتی استاتیکی دارند. پدها دارای چند لایه هستند که معمولا لایه های بالایی و پایینی آن ها الکترواستاتیک بوده و دستبند الکترواستاتیک نیز به آن ها متصل می شود. قبلا توضیح دادیم که در اثر تماس بدن انسان با جسم های دیگر ممکن است تخلیه اکتریسته ساکن ESD  ایجاد شود و از طرفی بردهای موبایل هم بسیبار حساس بوده و احتمال صدمه دیدن و کاهش طول عمر آن ها وجود دارد.

نمونه بارز ESD همان رعد و برق است که در اثر تماس ابرها با یکدیگر باردار شده و به دنبال محلی برای تخلیه آن ها می باشند. از این رو نزدیک ترین محل برخورد رعد و برق، ساختمان های چند طبقه هستند که با نصب کابل های ارت، الکتریسیته ساکن ESD بطور کامل به زمین منتقل می شود. به عبارت دیگر، دستبدهای آنتی استاتیک نوعی کابل ارت هستند که ESD بوجود آمده از بدن و لباس ما را به پد سیلیکونی انتقال می دهد و از صدمه رسیدن به برد گوشی جلوگیری می کنند.

این نوع دستبندها از چند لایه الیاف کربنی رسانا تشکیل شده اند و لایه بیرونی آن ها از نوع نیمه رسانا بوده تا تخلیه ESD بصورت آهسته صورت گیرد. بعد از تخلیه ESD از دستبند، جریان بوسیله کابل به پد سیلیکونی انقال پیدا می کند و به اصطلاح ارت می شود.